środa, 7 grudnia 2016

Mennictwo Tetrarchów w Poznaniu!

Dostałem dziś niesamowitą informację - już jutro w Poznaniu odbędzie się specjalny wykład pana Tomasza Speiera - znanego numizmatyka antycznego, jednego z najlepszych w kraju specjalistów od mennictwa tetrarchicznego i wszelkiego rodzaju naśladownictw,

Tym razem, prelegent przedstawi wykład nt. symboliki Jowisza i Herkulesa w mennictwie Tetrarchii.

Temat ciekawy, budzący zainteresowanie ze względu na szereg ciekawostek, ot choćby moneta z poniższej zapowiedzi - gdy przyjrzymy się legendzie, dojrzymy... brak C w słowie CONSERVAT!!!


Ja niestety nie będę mógł się zjawić, ale każdego kto ma czas i będzie mógł się zjawić na ul. Wodnej, serdecznie do tego zachęcam!

niedziela, 4 grudnia 2016

Grecja i dwa urokliwe brązy

Dawno nic nie pisałem. Najpierw chciałem napisać o monecie Ostrogotów, którą włączyłem do zbioru, potem myślałem o napisaniu o 33 aukcji PTN (o tym napiszę w tygodniu, bo jest o czym pisać). Jednak na tym, o czym napiszę w tym "powrotnym" wpisie zadecydowało Forum Ancient Coins.

Ale ad rem...

Jakiś czas temu zakupiłem do zbioru kolejne monety greckie (różne i ciekawe, więc prędzej czy później wszystkie tu omówię). Wśród nich dwa egzemplarze opisane jako "Uncertain greek bronze, Asia Minor". Są to dwa hemichalkiony. Wyglądają tak:

niedziela, 18 września 2016

Tymfy 1665







Tymf - złotówka. Pierwsza fizyczna a nie tylko obrachunkowa. Tymfy bito w latach 1663-1666 z inicjatywy Andrzeja Tymfa w Krakowie, Bydgoszczy i we Lwowie.

Jest to też oficjalna moneta podwartościowa o nadanej wartości 30 groszy, pomimo realnej zaledwie 12. Z tego powodu trzeba było specjalnych kar, aby moneta była respektowana i przyjmowana po przymusowym kursie...

Po tym króciutkim wstępie, czas przejść do dzisiejszych bohaterów - dwóch tymfów z roku pańskiego 1665:


środa, 31 sierpnia 2016

Kolejne książki w biblioteczce

W poprzednim wpisie zaprezentowałem zdjęcie trzech książek, które w ciągu wakacji zasiliły moją biblioteczkę.
Są to:
"Mennica olkuska 1579 - 1601" J. Reymana;
"Najnowsze badania nad numizmatyką i sfragistyką Pomorza Zachodniego. Materiały z konferencji 50 lat Działu Numizmatycznego Muzeum Narodowego w Szczecinie" pod redakcją Genowefy Horoszko;
oraz
"Gabinet pomorski. W zwierciadle monet, banknotów i pieczęci" autorstwa Genowefy Horoszko, Mieszka Pawłowskiego i Agnieszki Pawłowskiej;

wtorek, 30 sierpnia 2016

Podsumowanie wakacji

Koniec wakacji tuż tuż, a przez cały ich okres w zasadzie nie pisałem, więc czas się chyba wytłumaczyć...

Otóż przez ostatnie dwa miesiące uczestniczyłem w wykopaliskach archeologicznych. Stąd kiepski dostęp do internetu, ale... Te dwa miesiące nie upłynęły bez numizmatyki!

Poznałem nowych ludzi (w tym szereg numizmatyków), udało mi się zwiedzić Szczecin wraz z jego muzeami i fantastyczną wystawą numizmatyczną (zdjęcia są dostępne tu). Poza tym zyskałem sporo nowej wiedzy, która przyda się też na blogu!

niedziela, 28 sierpnia 2016

Ciekawy wyrób barbarzyński

By lepiej poznać bohatera naszego wpisu cofnijmy się najpierw w czasie. Jest przełom II i III w. ne. Z terenów dzisiejszej Polski północnej i wschodniej w kierunku Nadczarnomorza udają się Goci. W III i IV w ostatecznie osiedlają się na terenie dzisiejszej Ukrainy środkowej i południowej i na terenach z nią graniczących. Od nazwy jednego ze stanowisk tej kultury na Ukrainie nazywa się dzisiaj tę część Gotów jako przedstawicieli kultury czerniachowskiej.
Goci prowadzą żywe stosunki z ościennymi państwami. Są to stosunki handlowe, ale nie tylko. Często to wojownicze plemię udaje się również na wyprawy łupieżcze, nierzadko w granice Imperium Romanum. Dzięki temu, Goci zyskują bogactwo oraz spore ilości monet brązowych, srebrnych i złotych. 
W ich społeczeństwie jednak moneta rzymska odgrywa różną rolę. Niewątpliwie jest wykorzystywana również jako środek płatniczy, ale ponadto jako surowiec oraz półprodukt do tworzenia biżuterii, amuletów etc.
Goci wytwarzają też zresztą własne naśladownictwa tych monet, co znamienne w przypadku monet złotych bądź pozłacanych, w każdym przypadku z dziurką (monety srebrne i brązowe przeważnie występują bez dziurek, co może wskazywać na inne ich przeznaczenie, np bezpośredni obrót pieniężny, gdy monety złote miałyby znaczenie bardziej prestiżowe niż gospodarcze).

I tak oto możemy przejść do bohatera dzisiejszego wpisu:
Fot. B. Solarewicz

Fot. B. Solarewicz

Jest to denar Aleksandra Sewera, następcy Elagabala (Heliogabala) panującego w latach 222-235 n.e a więc właśnie w okresie, gdy Goci wywędrowali na Ukrainę. 
Denar, na co warto zwrócić uwagę opisany został na aukcji jako denar subaeratus, co jest w tym przypadku nadużyciem. Rdzawe plamy widoczne na awersie i rewersie są bowiem raczej wynikiem korozji powierzchniowej krążka, na co wskazuje również przekrój dziurki spatynowany jak na dobre srebro przystało. 

Ale wracając do tematu, przyjrzyjmy się lepiej. Z jednej strony widzimy - wspomnianą już - dziurkę. Co bardzo charakterystyczne - jest ona usytuowana bezpośrednio nad głową cesarza, tak, by po założeniu np na szyję głowa cesarza była zwrócona w "naturalnej" pozycji, bez żadnych przkręceń.

Oprócz tego w dolnej części widzimy wydłużenie i jakoweś bruzdy po stronie awersu. Jest to efekt wyklepania wtórnego tego krążka czymś na kształt młotka. W ten sposób wydłużono samą monetę i stworzono na niej element ozdobny. W ten sposób powstała...zawieszka! Bo tak właśnie należy to zakwalifikować. Kto wie, może jakiś wojownik, bądź jakaś Gotka nosili go z dumą jako oznake prestiżu i stanu społecznego? A może z jakiegoś jeszcze innego powodu? Tego już się niestety nie dowiemy.

Warto jednak zwrócić uwagę na kunszt wykonania. Dziurka jest przewiercona wręcz idealnie, podobnie "wyklepanie" zachwyca kunsztem jakże typowym dla gockiego złotnictwa znanego z wysokiego poziomu artystycznego.

Czas więc na słów kilka o samej monecie. Jest to denar wybity w latach 233-235 przedstawiający cesarza z legendą IMP(eratoris) C(aesar) M(arcus) AVR(elius) SEV(erus) ALEXAND(er) AVG(ustus) na awersie i Annonę z legendą ANNONA AVG na rewersie.

RIC 135

poniedziałek, 25 lipca 2016

XIII edycja TWNA

Nareszcie jest program XIII edycji Toruńskich Warsztatów Numizmatyki Antycznej!

Organizatorzy:            Muzeum Narodowe w Krakowie, Fundacja „Traditio Europae”
Patronat:                    Institut für Numismatik und Geldgeschichte, Universität Wien;
Polskie Towarzystwo Numizmatyczne
Termin:                       21-22 października 2016 roku
Miejsce:                      Muzeum im. Emeryka Hutten-Czapskiego, ul. Piłsudskiego 12, Kraków
Dla kogo?
Toruńskie Warsztaty Numizmatyki Antycznej są cyklem wykładów i zajęć praktycznych z zakresu mennictwa starożytnej Grecji i Rzymu oraz obszarów kulturowo pokrewnych lub zależnych (perskich, partyjskich, celtyckich i naśladownictw z obszaru północnego Barbaricum). Skierowane są do studentów oraz doktorantów archeologii i historii, kolekcjonerów monet antycznych starożytnej Grecji i Rzymu, jak też do wszelkich miłośników kultury antycznej. Od 2014 r. stale współpracujemy z Muzeum Narodowym w Krakowie i od tego czasu edycja jesienna organizowana jest w Pałacu Czapskich w Krakowie.

Program:
21 października: wykłady i zwiedzanie od godz. o 10.00 do 18.00, między modułami przerwa na obiad – od 14.15 do 15.15:
– „Moneta jako źródło archeologiczne” – 1,5 godz. wykładu + 30 min. dyskusji (J. Rakoczy)
– „Triumf rzymski w świetle monet antycznych” – 1,5 godz. wykładu + 30 min. dyskusji (K. Balbuza)

sobota, 25 czerwca 2016

Domy aukcyjne i ich sposoby na pakowanie monet. Czyli czy nasze firmy mają się czego wstydzić?

Każdy, kto kupuje monety czy banknoty do zbioru w internecie, prędzej czy później ma do czynienia z jakimś większym domem aukcyjnym.
Ja osobiście miałem do czynienia już z kilkoma, oraz mam "pamiątki" po monetach zakupionych do innych kolekcji w domach aukcyjnych.
Dziś nie będziemy się skupiać na działalności tych firm, ale - jak wskazuje tytuł wpisu - sposobem pakowania walorów. A ten, jest bardzo zindywidualizowany.

sobota, 18 czerwca 2016

Kolebka mennictwa - nominały/systemy i inne problemy z monetami greckimi



Na początek pragnę przeprosić czytelników. Ten wpis miał być poświęcony szelągowi poznańskiemu z zapisem daty 1-6. Niestety, nie otrzymałem jeszcze od znajomego skanu pewnego artykułu, który jest niezbędny wręcz do omówienia tej monety.

A, jako że ostatnio zacząłem się bardziej zagłębiać w mennictwo greckie, to dziś powiemy sobie o nim parę słów wprowadzenia i dobrniemy do pierwszej monety z mojej kolekcji.

Do dzieła!

niedziela, 15 maja 2016

Sympatyczne naśladownictwo...

Jakiś czas temu na jednej z aukcji na ebayu zakupiłem sobie ciekawy locik monet antycznych. Był tam celt, było coś greckiego i były...subaeratusy denarów rzymskich. Wśród nich były i ciekawostki.
Dziś będzie według mnie największa z nich.

Na początek jednak małe wyjaśnienie, czym jest w zasadzie subaeratus (wiem, już kiedyś było, ale ktoś mógł przeoczyć :) )
Słowo subaeratus to zbitka trzech słów -  sub - pod, ae - brąz i ratus - dla którego przyjmijmy znaczenie oznaczony. W przypadku monet możemy więc tu przyjąć tłumaczenie oznaczony pod spodem brązem. Jak jest to tłumaczone numizmatycznie? W sposób opisowy - jest to moneta miedziana powlekana srebrem/srebrzona. Czyli nic innego jak falsyfikat z epoki. Ale...nie zawsze na szkodę emitenta, bo...sam emitent też często tak działał.

Teraz przejdźmy do bohatera dzisiejszego wpisu:

poniedziałek, 2 maja 2016

Kolejne monety Prus Płd w kolekcji :)

Po dłuższej przerwie do kolekcji dołączył wreszcie kolejne monety Prus Południowych - półgrosz i trojak.

Na początek może czemu tak długo trwało, zanim na bloga trafiają kolejne wielkopolskie monety...
Powody są dwa. Po pierwsze sporo tych monet (popularnych odmian) już posiadam, więc coraz rzadziej pojawiają się rzeczy, których nie mam, albo które są w lepszych stanach niż te już posiadane.
Po drugie...ostatnio było trochę monet chociażby poznańskich, ale ceny szybowały do absurdalnych wręcz poziomów, więc musiałem odpuścić.

Ale temu na szczęście koniec - teraz te dwie, a w drodze jest też kolejny szeląg poznański z 1600 roku, bardzo ciekawa monetka, o której mam nadzieję już niedługo napiszę :)

Ale ad rem...

wtorek, 19 kwietnia 2016

Sesja na jubileusz oddziału poznańskiego PTN - 28 kwietnia 2016

Już 28 kwietnia 2016 roku o godz 17 w Muzeum Archeologicznym w Poznaniu na ulicy Wodnej 27 (Pałac Górków) odbędzie się sesja z okazji jubileuszu poznańskiego oddziału PTN.
Organizatorzy wpisując się w obchody 1050-lecia chrztu Polski przygotowali sesję dot. mennictwa średniowiecznej Wielkopolski.

Lista wykładów zapowiada niesamowite wrażenia (choćby ze względu na osoby prelegentów):
1. Zbigniew Bartkowiak, Najstarszy symbol chrześcijański i Wielkopolski.
2. dr Witold Garbaczewski, Nie tylko krzyż. Motywy sacrum na polskich monetach
średniowiecznych.
3. Zbigniew Bartkowiak, Piotr Pawlak, Najstarsze kościoły w Polsce i denary Ottona

i Adelajdy.

Mi nie pozostaje nic innego jak zaprosić wszystkich czytelników do uczestnictwa. :) Ja będę na pewno :) 
A dzień po wykładzie umieszczę też krótki wpis na temat historii ruchu numizmatycznego w Poznaniu, to będzie taki mój mały wkład w tę rocznicę ;)

czwartek, 14 kwietnia 2016

Wykład nt fałszerstw w Poznaniu - relacja :)

Dziś udało mi się po raz pierwszy w życiu zawitać na wykład poznańskiego oddziału PTN. Sprawa dla mnie dość miła jako dla rodowitej Pyry :) Tematem wykładu były fałszerstwa i naśladownitwa monet w starożytności grecko -rzymskiej Osoba prelegenta (Tomasz Speier) gwarantowała sporą dawkę ciekawostek - nie zawiodłem się :)

Oprócz tego

niedziela, 10 kwietnia 2016

Fałszerstwa i naśladownictwa w starożytności grecko-rzymskiej - Pyrlandio nadchodzę! :)

Już w najbliższy czwartek - 14 kwietnia o godzinie 17:00 w Muzeum Archeologicznym w Poznaniu odbędzie się wykład Tomasza Speiera nt. fałszerstw i naśladownictw w starożytności grecko-rzymskiej. Będzie to już część II wykładu :) Na pierwszej niestety nie byłem bo...nie wiedziałem, że jest. Na szczęście ten temat był zaprezentowany przez prelegenta na TWNA, więc nic nie straciłem.

Tym razem jednak się pojawię :) Czemu? Po pierwsze, bo temat wciąż się rozwija, więc na pewno będzie coś nowego. Po drugie - bo dawno

środa, 6 kwietnia 2016

Trojak poznański 1592 - fałszerstwo z epoki

Co jakiś czas na rynek kolekcjonerski wypływają falsyfikaty "z epoki". Są to monety mniej lub bardziej udane i mniej lub bardziej efektowne. Niedawno udało mi się zakupić takiego oto trojaczka poznańskiego, a w zasadzie jego fałszerstwo z epoki.

sobota, 26 marca 2016

Nero Clavdivs Drvsvs Germanicvs subaeratus

Od jakiegoś czasu w mojej kolekcji znajduje się denar subaeratus Nerona. Moneta ta jest z kilku względów ciekawa, ale oprócz tego była zaatakowana grynszpanem i kilkoma innymi "chorobami".

Dlatego też postanowiłem ją uratować. Tak wyglądał przed zabiegami:

piątek, 4 marca 2016

Antoniniany - od teorii do praktyki

Ten wpis zacznijmy może od wyjaśnienia podstawowego pojęcia, czyli czym jest "antoninian".

Antoninian (Antoninianus) jest to nazwa określająca monetę wybitą w starożytnym Rzymie po 214 roku, mającą wartość nominalną 2 denarów.

Jako pierwszy do obiegu wprowadził go cesarz Karakalla na mocy swojej reformy z 214 lub 215 roku. Według jego ordynacji waga takiego dwudenara miała wynosić 5,11 g.
Niestety nie mam wiedzy, co do próby takich antoninianów, ale prawdopodobnie była podobna jak zwykłych denarów (ok. 47% srebra w stopie).

Jak można było przewidzieć, kolejni władcyobniżali stopniowo próbę i wagę antoninianów, tak że za rządów Galliena monety te zawierały ok. 12%(!) srebra przy wadze ok. 3 g. A na początku rządów Aureliana były już praktycznie miedziane. Sytuacja zmieniła się w 274 r, gdy Aurelian przeprowadził reformę monetarną, w której określono zawartość srebra w antoninianach na 5% przy wadze mniej więcej 3 g.

wtorek, 1 marca 2016

piątek, 12 lutego 2016

Stan zachowania monet - jak to oceniać

Chyba każdy, a zwłaszcza początkujący numizmatycy często zadają sobie pytanie jak ocenić stan zachowania danej monety. Są ludzie, dla których nie jest to ważne, są jednak i tacy, dla których liczą się tylko monety mennicze.
Sam temat oceny stanu zachowania jest tematem dość śliskim, dlatego ja pozwolę sobie przedstawić swój punkt widzenia.

czwartek, 28 stycznia 2016

Kolejny Sewer w kolekcji

Dziś do kolekcji monet rzymskich dołączyła kolejna monetka z czasów dynastii Sewerów. Tym razem jest to denar Karakalli jako cezara.

Jest to dla mnie ciekawa monetka i zaraz o tym czemu. Ale na początek zdjęcie:

wtorek, 26 stycznia 2016

Monety prowincjonalne - czyli pomieszanie z poplątaniem

Dziś będzie krótko, ale w miarę treściwie :-)

Ostatnio moja kolekcja monet rzymskich wzbogaciła się o kolejne egzemplarze. Tym razem są to monety prowincjonalne.

Dlaczego monety te są według mnie ciekawe?
Po pierwsze są to monety rzymskie, ale... z grecką legendą!
Po drugie mają specyficzną cechę - dziurki/wgłębienia na środku krążka. I tu ciekawostka - tak były te krążki odlewane!

A ciekawostek z nimi związanych jest dużo więcej. Niedługo postaram się to rozwinąć ;)

niedziela, 10 stycznia 2016

Toruńskie Warsztaty Numizmatyki Antycznej - edycja XII

Wczoraj wreszcie ogłoszona została pełna informacja o XII edycji Toruńskich Warsztatów Numizmatyki Antycznej. Po roku impreza znów wraca do Torunia. Tym razem odbędzie się w dniach 26-28 luty 2016 w siedzibie firmy "Restauro" w Toruniu na ulicy Wola Zamkowa 6.

Co jest takiego ciekawego w tym wydarzeniu?

poniedziałek, 4 stycznia 2016

I Ogólnopolski Konkurs Numizmatyczny

Niedawno Polskiego Towarzystwo Numizmatyczne ogłosiło konkurs dla dzieci i młodzieży :)

Myślę, że to cenna inicjatywa i zachęcam do je propagowania ;)

http://www.ptn.pl/menu/KONKURS,340/