Półgrosze krakowskie Aleksandra Jagiellończyka - popularna moneta a gdzie jej klasyfikacja?

Półgrosze koronne Aleksandra Jagiellończyka to monety dość proste - orzeł, korona, legendy. Zapewne właśnie w ich prostocie i niewielkiej popularności wśród kolekcjonerów kryje się zagadka braku ich sensownej klasyfikacji.

W czasach, gdy za sprawą katalogu E. Ivanauskasa mamy już od 6 lat klasyfikację (36!) półgroszy litewskich tegoż władcy, półgrosze koronne wciąż są określane jednym numerkiem z katalogu E. Kopickiego. I to pomimo że są w nich dość łatwo zauważalne różnice!

Po tym krótkim wstępie nie jest już zapewne dla nikogo tajemnicą o czym będzie ten wpis.

Tak więc bez zbędnych wstępów wypada zaznaczyć kilka informacji. Po pierwsze próbę - 52 monety z kolekcji własnej i archwiwów Onebid, GNDM, WCN i ANMN.
Po drugie założenia - jest to katalog podstawowy, wspomnę więc jedynie o różnicach orłów nie wydzielając jednak nic na ich podstawie.

No to co...? Zaczynamy!

Wariant 1:

Awers: orzeł na wprost z głową heraldycznie w prawo, w otoku legenda:

+ALᗡXANDᗡR DᗡI G RᗡX
Rewers: korona, w otoku legenda:
+MONᗡTA RᗡGIS POLONIᗡ (litery O i I z belką)
Liczba egzemplarzy w próbie: 1

Wariant 2:

Awers: orzeł na wprost z głową heraldycznie w prawo, w otoku legenda:
+ALEXANDER DEI G REX
Rewers: korona, w otoku legenda:
+MONETA REGIS POLONIE (litery O i I z belką)
Liczba egzemplarzy w próbie: 1

Wariant 3:

Awers: orzeł na wprost z głową heraldycznie w prawo, w otoku legenda:
+ALᗡXANDᗡR DᗡI G RᗡX
Rewers: korona, w otoku legenda:
+MONETA REGIS POLONIE (litery I z belką)
Liczba egzemplarzy w próbie: 1

Wariant 4:

Awers: orzeł na wprost z głową heraldycznie w prawo, w otoku legenda:
+ALEXANDER DEI G REX
Rewers: korona, w otoku legenda:
+MONETA REGIS POLONIE (litery I z belką)
Liczba egzemplarzy w próbie: 5

Wariant 5:

Awers: orzeł na wprost z głową heraldycznie w prawo, w otoku legenda:
+ALEXANDER DEI G REX
Rewers: korona, w otoku legenda:
+MONETA REGIS POLONIE (litery O z belką)
Liczba egzemplarzy w próbie: 2

Wariant 6:

Awers: orzeł na wprost z głową heraldycznie w prawo, w otoku legenda:
+ALEXANDER DEI G REX
Rewers: korona, w otoku legenda:
+MONETA REGIS POLONIE
Liczba egzemplarzy w próbie: 34

Wariant 7:

Awers: orzeł na wprost z głową heraldycznie w prawo, w otoku legenda:
+ALᗡXANDᗡR DᗡI G RᗡX
Rewers: korona, w otoku legenda:
+MONᗡTA RᗡGIS POLONIᗡ
Liczba egzemplarzy w próbie: 1

Wariant 8:

Awers: orzeł na wprost z głową heraldycznie w prawo, w otoku legenda:
+ALEXAND^R DEI G REX (brak litery E)
Rewers: korona, w otoku legenda:
+MONETA REGIS POLONIE
Liczba egzemplarzy w próbie: 1

Wariant 9:

Awers: orzeł na wprost z głową heraldycznie w prawo, w otoku legenda:
+ALEXANDER DEI G REX
Rewers: korona, w otoku legenda:
+MONETA RE^IS POLONIE (brak litery G)
Liczba egzemplarzy w próbie: 1

Wariant 10:

Awers: orzeł na wprost z głową heraldycznie w prawo, w otoku legenda:
+ALEXANDER DEI G REX
Rewers: korona, w otoku legenda:
+MONETA REGIS POLON^E (brak litery I)
Liczba egzemplarzy w próbie: 2

Wariant 11:

Awers: orzeł na wprost z głową heraldycznie w prawo, w otoku legenda:
+ALEXANDER DEI G REX
Rewers: korona, w otoku legenda:
+MONETA REG' POLONIE (skrót REG' zamiast REGIS)
Liczba egzemplarzy w próbie: 3

Wariant 12 (zdjęcia dzięki uprzejmości kol. Korczaszko)

Awers: orzeł na wprost z głową heraldycznie w prawo, w otoku legenda:
+^LEXANDER DEI G REX (brak litery A)
Rewers: korona, w otoku legenda:
+MONᗡTA RᗡGIS POLONIᗡ
Liczba egzemplarzy w próbie: 1

Wariant 13 (zdjęcia dzięki uprzejmości kol. Korczaszko)

Awers: orzeł na wprost z głową heraldycznie w prawo, w otoku legenda:
+ALEXANDER DEI G RE^ (brak litery X)
Rewers: korona, w otoku legenda:
+MONETA REGIS POLONIE
Liczba egzemplarzy w próbie: 1


Oczywiście próba nie jest oszałamiająca, zapewne po wnikliwej kwerendzie muzealnej i w zbiorach prywatnych znalazły by się kolejne warianty :)

A na koniec 3 orły z 3 sztuk z mojej kolekcji dla zobrazowania, że tu też są różnice na które można by dalej rozpisać warianty: