wtorek, 7 lipca 2015

Brakteat świdnicki

Brakteat - ciekawa moneta... Moneta jednostronnie bita ze względu na to, iż była bardzo cienka... Brakteaty były różne - duże, małe, płaskie, guziczkowe...Obiegały głównie na śląsku, w Niemczech i w Polsce (i w wielu innych państwach)... Tematem dzisiejszego wpisu będzie brakteat świdnicki z XV wieku.
Udało mi się go jakiś czas temu upolować na aukcji.


Jednak po co go w ogóle kupiłem? Tak wyszło. I dobrze, bo dzięki temu sporej ilości rzeczy się dowiedziałem :)

Brakteaty świdnickie są zwyczajowo wyróżniane w czerech odmianach. Ta należy do najpopularniejszych, ale... No właśnie, tych odmian jest o wiele, wiele więcej!
Nie wiem szczerze mówiąc, czy ktoś już pokusił się o ich klasyfikację, ale spróbuję tu zaprezentować własny podział.

Brakteaty te dzielą się według mnie na 3 typy: z głową dzik w lewo, z głową dzika w prawo i z literą S nad głową dzika.
Wśród każdego typu występują jednak odmiany...
I tu zaczynają się schody.

W typie I z literą S są znane odmiany:
z normalnym S (na aukcjach nie znalazłem)
z odwróconym S 

W typie z głową dzika w lewo notowana jest jedna odmiana (niestety również nienotowana, a przynajmniej nie znalazłem)

Natomiast w najbardziej popularnym typie III - z głową dzika w prawo można wydzielić dwa dodatkowe podtypy
Podtyp I z okiem wklęsłym i podtyp II z okiem wypukłym.
W podtypie I póki co odkryłem następujące odmiany:
I) z dwoma kłami i dwojgiem uszu


II) z jednym kłem, jednym uchem i kulą

III) z dwójką kłów i dwojgiem schodzących się uszu
IV) z dwójką kłów, z krótkimi uszami


V) z dwójką kłów, bez uszu


W podtypie II udało mi się wyróżnić odmiany:

I) dwa kły, jedno ucho, długi pysk

II) dwa kły, jedno ucho długie, drugie krótkie, długi pysk, zaznaczony nos


III) dwa kły, wydłużony pysk, uszy nastroszone


IV) dwa kły, pysk wydłużony, uszy mało wyraźne


V) dwa kły, pysk wydłużony, wyraźny oczodół za okiem

VI) dwa kły, pysk wydłużony, masywny


VII) dwa kły, pysk krótki, uszy złączone


IX) dwa kły, pysk krótki, uszy nastroszone


X) trzy kły, pysk psi


XI) dwa kły, uszy "na jamnika", pysk długi





Ot ile można pogrzebać przez jedną monetę... Może więc któryś z czytelników wykorzysta ten miniartykuł i stworzy pełny zbiór odmian tych monet ;) Zachęcam (sam nie dam rady - brak czasu.. ale chętnie pomogę) ;)





2 komentarze:

  1. Zgadza się jest też głową w prawo dwa kły i kropka nad głową zamiast kuli. Sam tez wędruje i szukam. Podobnie jak Pan wpadłem przez przypadkowy zakup. Podejrzewam ze ci co wiedzą najwięcej nie korzystają z neta.��

    OdpowiedzUsuń
  2. Wow, mieć chociaż jedną z tych w swojej kolekcji. Chociaż jak zdążyłem się rozeznać to są osoby, które tylko złote monety kolekcjonują. Widziałem takie na https://www.skarbnicanarodowa.pl/zloto/zlote-monety . Muszę przyznać, że te też robią niesamowite wrażenie. Numizmatyka jest wyjątkowa mogę podsumować.

    OdpowiedzUsuń