piątek, 6 lutego 2015

Denarki jagiellońskie

Zna je chyba każdy... Małe niepozorne monetki. Ktoś nieobeznany z numizmatyką, widząc je po raz pierwszy po tym jak np zobaczy denary z XI wieku stwierdza, że to coś strasznie malutkiego i niemożliwe, żeby to był normalny pieniądz... Ale jest to temat niezwykle ciekawy. Dość dobrze są opracowane monety koronne Jagiellonów, jak jest jednak z miejskimi?
A no właśnie... mało kto się tym zajmuje (oczywiście naukowo), w związku z czym temat jest słabo opracowany póki co. Ja zajmuję się teraz mennicą miejską w Poznaniu tego okresu i muszę przyznać - jest co podziwiać... Już mam wyróżniony szereg typów, a wciąż jeszcze nie zbadałem największej kolekcji tych monet w kraju - zbioru z Muzeum Narodowego w Krakowie... Monety różnią się wieloma szczegółami, ale nie to jest najistotniejsze. Bardziej istotna jest ich typologia i chronologia, oraz przypisanie konkretnym władcom. A tu już sprawa bardziej się komplikuje... W zasadzie monety te można podzielić na trzy grupy ogólne - z tarczą andegaweńską, z kluczami i poprzeczką nad uchem w kształcie półksiężyca oraz z kluczami i poprzeczką nad uchem w kształcie kul. Czemu taki podział przyjmuję, a nie podział na orły jak dotychczas przyjmowano? Z jednej przyczyny - podział na orły jest bezsensowny (z całym szacunkiem jakim darzę autorów obecnej klasyfikacji) a to z tej prostej przyczyny, że orłów jest kilka różnych, i niekiedy ciężko określić, czy mamy do czynienia z orłem piastowskim, czy jagiellońskim, dlatego też monety te należy poddać badaniom w szerszym zakresie, tj. z uwzględnieniem typów poszczególnych elementów z innych monet innych emisji, np denarów wschowskich Jadwigi, czy ternarów koronnych Jagiełły, ale o tym szerzej w artykule, który po opracowaniu trafi do Biuletynu Numizmatycznego (oczywiście zainteresowani będą go mogli dostać na maila)...

A żeby wpis nie był bez zdjęcia - przykładowy denarek poznański w ciekawym typie rewersu:



PS: musicie mi niestety wybaczyć mniejszą częstotliwość wpisów - praca nad katalogiem (końcówka), artykułami i nauka skutecznie pozbawiają mnie czasu...

2 komentarze:

  1. Ten komentarz został usunięty przez autora.

    OdpowiedzUsuń
  2. Denarki Jagiellońskie są niezwykle rzadkie i bardzo ciężko jest je dostać. Zawsze chciałam je mieć w swojej kolekcji no ale chyba nie teraz :) Na ten moment zbieram srebrne monety http://www.skarbnicanarodowa.org/srebrne-monety gdyż to właśnie one mnie najbardziej interesują pod kątem kolekcjonerskim.

    OdpowiedzUsuń